Her kış geldiğinde, doğanın döngüsüyle birlikte sıcaklıklar düşer ve soğuk hava etkisini gösterir. Bu dönemde halk arasında “kocakarı soğukları” olarak anılan, belirli tarihlerde yaşanan aniden düşen sıcaklıklar dikkat çeker. 2023 kışında bu soğukların zamanlaması ve 2025 yılına ait Verdül-Acüz (Eyyam-ı Husum) tarihleri merak konusu oldu. Kış soğuklarına dair bilgiler edinebilmek ve bu nostaljik terimleri anlayabilmek adına önemli bir derleme yapıyoruz. İşte detaylar!
Kocakarı soğukları, halk arasında kadın yaşlılarının kardeşine veya dostuna havalar soğuduğunda 'kocakarı soğuğu' dediği bir soğuk hava dalgasıdır. Bu soğuklar genellikle Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde, Aralık ve Ocak ayları civarında yaşanır. Bu yıl, özellikle 2023 Aralık ayının ikinci yarısından itibaren etkili olması beklenmektedir. Kocakarı soğukları, genelde 15-25 Aralık arası bir süreyi kapsar. Kar yağışları ve don olayları ile kendini gösteren bu süreç, insanların hazırlıklarını önceden yapmalarını gerektirir. Kış hazırlıkları, odun ve kömür stokları oluşturmak gibi geleneksel alışkanlıklarla doludur. Çiftçiler, bu dönemlerde tarım işlerini de gözden geçirir ve olumsuz hava koşullarına karşı önlem alırlar.
Berdül-Acüz, diğer adıyla Eyyam-ı Husum, hem hakikaten ilginç bir kavram hem de Türk kültüründe önemli bir yere sahip bir ritüeldir. 2025 yılına ait Berdül-Acüz, 14-22 Ocak tarihleri arasında meydana gelecektir. Bu tarihlerde sıcaklık düşüşü ve hava koşullarında değişimler yaşanabilir. Kediler ve diğer hayvanlarla ilişkilendirilmesi ve hava durumu üzerindeki etkileri nedeniyle halk arasında büyük bir merak uyandırmaktadır. Eyyam-ı Husum sürecinde, kış mevsiminin en soğuk günlerinin yaşanması, insanların bu dönem için hazırlık yapmalarını zorunlu kılar. Bu tarih aralıkları, yıllara göre bazı değişiklikler göstermesine rağmen, geleneksel olarak bu tarihlerde kışın en sert yaşandığına dair genel bir kanı bulunmaktadır. Bu soğuk günler, çoğu zaman doğa ve insan ilişkisini de derinleştiren farklı olaylar ve hikâyelerle doludur. Örneğin, bu günlerde evlerinden dışarı çıkmak istemeyenler, sıcak evlerinde oturarak kış sohbetlerine dalarlar.
Sonuç olarak, kocakarı soğukları ve Berdül-Acüz, Türk kültürünün kış aylarındaki dinamiklerini anlamak adına önemli unsurlardır. Kışın sert geçmişine dair hikayeler ve anekdotlar, bu dönemleri daha da anlamlı hale getiriyor. Soğuk havalar, yalnızca dış dünyayı değil, insan ilişkilerini de etkilemektedir. Dolayısıyla, kış hazırlıklarını yaparken, bu geleneksel kavramları da unutmamak gerekiyor.
